بازده سرمایه گذاری (ROI) چیست ؟
“بازده سرمایه گذاری (ROI) ” نرخ بین سود خالص و هزینه سرمایه‌گذاری ناشی از سرمایه‌گذاری برخی منابع محسوب می‌شود. ROIبالا به این معنی است که سرمایه‌گذاری نسبت به هزینه‌ای که داشته ، سود بالایی ارائه کرده است . ROI به عنوان یک معیار عملکرد برای ارزیابی کارایی یک سرمایه‌گذاری یا مقایسه اثربخشی چند سرمایه‌گذاری مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد . اگر به زبان صرفاً اقتصادی صحبت کنیم، ROI روشی برای ربط دادن سود به سرمایه است . بازده سرمایه‌گذاری یک معیار عملکردی است که ازسوی کسب وکارها برای تعیین اثربخشی یک سرمایه‌گذاری یا تعدادی از سرمایه‌گذاری‌های مختلف استفاده می‌شود.خدمات مالی و حسابداری
از سوی دیگر “ROI” را می‌توان یک فرمول ریاضی دانست که میتواند برای ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها و قضاوت در مورد عملکرد یک سرمایه‌گذاری درقیاس باانواع دیگر استفاده شود. محاسبه ROI برخی اوقات به همراه رویکردهای دیگر برای تهیه یک طرح تجاری برای یک پروپوزال استفاده می‌شود. همچنین ROI کلی یک شرکت در برخی موارد به عنوان روشی برای رتبه‌بندی عملکرد مدیریت آن استفاده می‌شود.شرکت حسابداری
اگر شرکتی اهداف سریعی برای کسب سهم از بازار، پی‌ریزی زیرساخت، آماده کردن خود برای فروش و یا اهداف دیگر داشته باشد، در این صورت بازده سرمایه‌گذاری را می‌توان به جای نسبت سود و هزینه، بر اساس رسیدن به یک یا چند مورد از این اهداف تعیین کرد.فرسان
محاسبه ROI
فرمولی که در اغلب موارد برای “محاسبه بازده سرمایه گذاری (ROI)” استفاده می‌شود، سود خالص تقسیم بر هزینه کلی سرمایه‌گذاری است.برای مثال شخصی را در نظر بگیرید که نود دلار در یک کسب و کار نوپا سرمایه‌گذاری کرده است و ده دلار نیز برای جستجووبررسی آن کسب و کار صرف نموده است. هزینه کلی سرمایه‌گزارتا اینجا صد دلار بوده است. اگراین کسب وکار سیصد دلار درآمد ایجاد کند؛ اما صد دلار نیز هزینه‌های پرسنل و رگولاتوری داشته باشد، در این صورت “سود خالص” آن برابر با دویست دلار بوده است.بر اساس فرمول، ROI برابر با 200 دلار تقسیم بر 100 دلار خواهد بود. به عبارت دیگر ROI برابر با 2 است. از آنجا که ROI در اغلب موارد به صورت درصد بیان می‌شود، کسر فوق را می‌توان با ضرب کردن در عدد 100، به درصد تبدیل کرد. بنابراین بازده سرمایه‌گذاری 2 ضرب در 100 برابر با 200% خواهد بود.
مثال فرضی دیگری را در نظر بگیرید: یک سرمایه‌گذار 10،000 دلار را در کسب و کار نوپایی بدون هرگونه هزینه‌های جاری یا هزینه‌های مرتبط، سرمایه‌گذاری می‌کند. سود خالص این شرکت 15،000 دلار است. سرمایه‌گذار 5،000 دلار سود کرده است. این مقدار مسلماً از 200 درصدی که در مثال اول مطرح کردیم بیشتر است. با این حال با بررسی ROI نمای متفاوتی مشاهده می‌شود: 15،000 دلار تقسیم بر 10،000 برابر با 1.5 خواهد بود که ضرب در 100 مقدار ROI را برابر با 150% نشان می‌دهد.
ROI چه کاربردی دارد؟ از اندازه‌گیری ROI می‌توان برای ارزیابی انواع مختلف سرمایه‌گذاری استفاده کرد. کسب و کارها از محاسبات ROI هنگام بررسی سرمایه‌گذاری‌های بالقوه یا موفقیت سرمایه‌گذاری‌های قبلی استفاده می‌کنند.
” محاسبه ROI ” افراد می‌توانند با استفاده از محاسبه ROI در مورد سرمایه‌گذاری‌های منفرد و مقایسه یک سرمایه‌گذاری باسرمایه‌گذاری‌های دیگر یا پورتفولیوهایشان بهره بگیرند. این سرمایه‌گذاری میتواند شامل خرید سهام یا معاملات مالی در یک شرکت کوچک باشد. بااین حال درکسب وکارهایی که باید به طور مداوم عناصر مختلف هر بخش از معادله را محاسبه کنند ، محاسبه این اعدادبرای هر بخش از معادله کاردشواری است.
نمونه‌ای از محاسبات ROI: سرمایه‌گذاری روی رایانه‌های جدید
برای نمونه اگر شرکتی بخواهد روی خرید رایانه‌های جدید سرمایه گاری کند، باید طیفی از هزینه‌های توسعه‌ای را در نظر بگیرد. این کسب و کار باید قیمت واقعی رایانه به علاوه مالیات و هزینه‌های حمل‌ونقل، به علاوه هزینه‌های مشاوره یا هزینه‌های پشتیبانی که برای خرید پرداخت می‌شود، به علاوه هزینه‌های راه‌اندازی و نگهداری این سیستم‌ها را در نظر بگیرد.
این کسب وکار باید سودهای خالص رادر طی یک دوره زمانی معین محاسبه کند. این سودهای خالص میتواند شامل مقادیر دلاری باشد که از افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های نگهداری در مقایسه با سیستم رایانه‌ای قبلی ناشی می‌شود.این کسب و کار میتواند ROI را هنگام ارزیابی دونوع متفاوت از رایانه‌ها با استفاده از هزینه‌های پیش‌بینی شده و منافع به دست آمده بررسی کند تا بتواند مشخص سازد که ROI بالاتر است یا نه. بدین ترتیب میتواند بگوید که کدام سناریو سرمایه‌گذاری بهتری است: حفظ رایانه‌های موجود یا به‌روزرسانی آن‌ها.
همچنین کسب و کار موصوف می‌توانند در انتهای دوره‌های زمانی معین، بازده سرمایه گذاری (ROI) را با استفاده از اعدادی که به دست آورده نیز محاسبه کند و در این زمان ROI واقعی را با ROI پیش‌بینی شده مقایسه کرده و ببیند که آیا سرمایه‌گذاری روی رایانه‌های جدید انتظارات مورد نظر را برآورده ساخته است یا نه.
معایب ROI
ROI یکی از متداول‌ترین نرخ‌های محاسبه سرمایه‌گذاری و سودآوری است که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال محدودیت‌هایی نیز دارد.
سرمایه‌گذاران در برخی موارد با توجه بیشتر به اعدادی که در ورودی فرمول استفاده می‌کنند، عامل زمان را نیز در نظر می‌گیرند. در نمونه خرید رایانه‌های جدید که در بخش قبل اشاره کردیم، سرمایه‌گذار میتواند از سودهای خالص ایجاد شده در سال اول استفاده کند و این مقدار را با سودهای به دست آمده در سناریوی دیگر که در طی سال اول حاصل می‌شوند مقایسه کند. بدین ترتیب در صورتی که زمان برای سرمایه‌گذار مهم باشد، میتواند مطمئن باشد که قیاس مع‌الفارقی نداشته است.( معیارهای دیگری مانند نرخ بازدهی rate of return عامل زمانی را ذاتاً در فرمول خود جای داده‌اند.)خدمات حقوقی
یکی دیگر از معایب استفاده از “فرمولROI ” این است که روشی برای محاسبه منابع غیرمالی معرفی نمی‌کند. برای نمونه، مثال محاسبه ROI برای خرید رایانه‌های جدید را در نظر بگیرید: این کسب و کار میتواند از مقادیر معینی از دلار برای محاسبه سود خالص استفاده کرده و ROI را محاسبه کند. با این حال، محاسبه مقدار بهبود روحیه حاصل شده در کارمندان در نتیجه دریافت رایانه‌های جدید کار دشواری است. کسب و کارها معمولاً ROI را برای چنین مزایای ناملموس محاسبه می‌کنند و این نوع از ROI را ROI نرم (soft ROI) می‌نامند در حالی که آن ROI که با استفاده از مقادیر دلاری محاسبه شده است به نام ROI سخت (hard ROI) شناخته می‌شود.
توسعه های مربوط به نرخ بازده سرمایه گذاری
اخیراً گروهی از سرمایه گذاران و کسب‌وکارهای خاص علاقه خود را به توسعه شکل جدیدی از معیار نرخ بازده سرمایه گذاری، « نرخ بازده اجتماعی سرمایه گذاری » یا SROI نشان داده‌اند . SROI ابتدا در دهه اول ۲۰۰۰ توسعه داده شد و عوامل اجتماعی پروژه‌ها را در نظر گرفته و می‌کوشد تا آن‌هایی که تحت تأثیر این عوامل قرارگرفته‌اند، برای برنامه‌ریزی جهت تخصیص سرمایه و سایر منابع ، در نظر بگیرد.
تعریف نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟
نرخ بازده سرمایه گذاری یا ROI معیار سنجش عملکرد است که برای ارزیابی کارایی یک سرمایه گذاری یابرای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری مختلف به کار گرفته می‌شود . نرخ بازده سرمایه گذاری میزان بازده یک سرمایه گذاری را به نسبت هزینه های انجام شده برای آن سرمایه گذاری اندازه‌گیری می‌کند . برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری ، سود یا بازده یک سرمایه گذاری بر هزینه سرمایه گذاری تقسیم می‌شود و نتیجه به عنوان درصد یا نسبت بیان می‌شود .
نرخ بازده سرمایه گذاری با فرمول زیر محاسبه می‌شود:
“در فرمول بالا، «عواید حاصل از سرمایه گذاری» به درآمدهای حاصل از فروش سرمایه گذاری اشاره دارد . چون ROI به شکل درصد اندازه‌گیری می‌شود ، درنتیجه میتواند به آسانی با نرخ بازده سایر سرمایه گذاری ها مورد مقایسه قرار گیرد و درنتیجه ، یک شخص میتواند انواع مختلفی از سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند .”
توضیحات شرکت فرسان در مورد نرخ بازده سرمایه گذاری
نرخ بازده سرمایه گذاری، به خاطر انعطاف‌پذیری و سادگی‌اش، معیار محبوبی است. این نرخ ضرورتاً میتواند به عنوان پیمانه ابتدایی سودآوری یک سرمایه گذاری مورداستفاده قرار گیرد. محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری بسیار آسان است و میتواند به شکل‌های گوناگون اعمال گردد. این یعنی اگر یک سرمایه گذاری دارای ROI مثبت نباشد، یا اگر سرمایه گذار فرصت‌های دیگری با ROI بالاتر در اختیار داشته باشد، این معیار میتواند به او نشان دهد که چه سرمایه گذاری هایی بر دیگری ارجحیت دارند.
مثالی برای درک بیشتر :، فرض کنید آقای احمدی ۱۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی شناسا و در سال ۱۳۹۵ سرمایه گذاری کرده و یک سال بعد، سهامش را به قیمت ۱۲۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، او سودش را (۱۲۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰=۲۰۰۰۰۰) بر هزینه سرمایه گذاری که همان سرمایه گذاری اولیه است (۱۰۰۰۰۰۰) تقسیم می‌کنیم، و نتیجه ۲۰ درصد می‌شود.
آقای احمدی با داشتن این اطلاعات میتواند سودآوری سرمایه گذاری اش در شرکت شناسا را با سایر سرمایه گذاری ها، مقایسه نماید. فرض کنید که آقای محمدی، ۲۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی هیستوری در سال ۱۳۹۳ سرمایه گذاری کرده و سهامش را در سال ۱۳۹۶ و به مبلغ ۲۸۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای محمدی در شرکت هیستوری ۴۰ درصد خواهد بود. حالا شما میتوانید با استفاده از ROI این دو نفر به سادگی سودآوری این سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای احمدی ۲۰ درصد و نرخ بازده سرمایه گذاری آقای محمدی دو برابر و ۴۰ درصد است. پس به نظر می‌رسد که سرمایه گذاری آقای محمدی در شرکت هیستوری اقدام هوشمندانه‌تری بوده است.
محدودیت های نرخ بازده سرمایه گذاری
مثال‌هایی نظیر مواردی که در بالا مشاهده کردیم، یکی از چندین محدودیت استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری، خصوصاً در هنگام مقایسه شرکت‌هاست. درحالی‌که نرخ بازده سرمایه گذاری آقای محمدی دو برابر نرخ بازده سرمایه گذاری آقای احمدی بود، اما زمان بین خریدوفروش آقای احمدی یک سال و آقای محمدی سه سال بود. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای احمدی ، ۲۰% برای یک سال و برای آقای محمدی ، ۴۰% در طول سه سال بود. اگر شخصی این را در نظر بگیرد که مدت‌زمان سرمایه گذاری آقای محمدی، سه برابر مدت‌زمان سرمایه گذاری آقای احمدی بوده است، این نکته خود را نشان می‌دهد که آقای محمدی باید در سودآوری بهتر سرمایه گذاری خود تجدیدنظر کند. در هنگام مقایسه این دو سرمایه گذاری در یک مقیاس سالانه، آقای محمدی نیاز داشت تا نرخ بازده سرمایه گذاری چندساله خود را نیز تنظیم کند. چون نرخ بازده سرمایه گذاری مجموع او ۴۰% بود، برای به دست آوردن میانگین سالانه نرخ بازده سرمایه گذاری، لازم بود تا آن را بر مدت‌زمان سرمایه گذاری اش تقسیم نماید. چون ۴۰ تقسیم‌بر ۳ برابر با ۱۳٫۳۳% است، این‌طور به نظر می‌رسد که نتیجه‌گیری بالا نادرست بوده است. درحالی‌که سرمایه گذاری آقای محمدی سود بیشتری نسبت به آقای احمدی برای او فراهم نموده، اما سرمایه گذاری آقای احمدی در حقیقت انتخاب بهتری بوده، چون نرخ بازده سرمایه گذاری سالانه بالاتری داشته است.
همچنین نمونه هایی نشان می‌دهند که مقایسه سرسری سرمایه گذاری ها با استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری چگونه میتواند منجربه این شود که فرد نتیجه‌گیری‌های نا درستی درباره سودآوری آن ها داشته باشد . با علم به اینکه ROI ذاتاً مقدار زمانی که سرمایه گذاری درحال رخدادن بوده را در نظر نمی‌گیرد ، این معیارمی‌تواند اغلب در کنار نرخ بازده که ضرورتاً به یک بازه زمانی خاص مرتبط است ، مورداستفاده قرار بگیرد . بازده سرمایه گذاری (ROI)
شما همچنین میتوانید ارزش فعلی خالص ( NPV )که ارزش زمانی پول را بر اساس تورم در نظر می‌گیرد نیز به کار ببندید تا محاسبات نرخ بازده سرمایه گذاری خیلی دقیق تری داشته باشید .به خاطر داشته باشید که ابزار محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری و همچنین تعریف آن، می‌توانند بسته به شرایط تغییر کنند. این تغییرات به این بستگی دارد که شخص چه چیزهایی را به عنوان بازده و هزینه در نظر می‌گیرد.
برای نمونه ، یک فرد بازاری ممکن است 2 محصول متفاوت را با تقسیم سود ناخالصی که هرکدام تولید کرده‌اند بر هزینه های بازاریابی مربوط مقایسه نماید. یک تحلیل گر مالی اما امکان دارد که این کار را با استفاده از یک محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری کاملاً متفاوت انجام دهد، شاید درآمد خالص یک سرمایه گذاری را بر ارزش کل منابع به کار گرفته شده برای ساخت و فروش کالا تقسیم کند . در هنگام استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری برای محاسبه سرمایه گذاری های بازار املاک، ممکن است شخصی قیمت خرید اولیه یک ملک به عنوان « هزینه سرمایه گذاری » در نظر گرفته و قیمت فروش نهایی را به عنوان « سود سرمایه گذاری » در نظر بگیرد و همه هزینه های احتمالی ، مثل تعمیرات ، مالیات ملک و هزینه های مشاوران املاک را نادیده بگیرد .
این انعطاف‌پذیری یک محدودیت دیگر استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری را نیز آشکار می‌کند، چراکه ROI میتواند به راحتی و بسته به میل و اهداف شخصی مورد سوءاستفاده قرار گیرد و نتایج آن می‌توانند به شکل‌های مختلفی نمایش داده شوند. به همین خاطر، یک سرمایه گذار عاقل در هنگام استفاده از این معیار باید اطمینان حاصل کند که ورودی‌های مورداستفاده را به خوبی درک کرده است. بازده سرمایه گذاری (ROI)